Sinds 2018 zit ik in het bestuur van stichting Schuldhulpmaatje. Onder die naam zijn in vele plaatsen in Nederland vrijwilligers (maatjes) actief. Zij helpen mensen met schulden of financiële zorgen. Vandaag hadden we een overleg met de ambtenaar van de lokale overheid die deze problematiek in haar portefeuille heeft.
In de plaats waar ik woon, Wijk bij Duurstede, zijn ongeveer 2000 huishoudens waar dit speelt (dat zijn ongeveer 950 op 24.000 inwoners). Met maar een klein deel van deze doelgroep komen wij in gesprek, ongeveer 2 procent. Het blijkt steeds een hoge drempel voor mensen om de eigen financiële sores bij anderen, hulpverleners ter sprake te brengen. Er is schaamte. Maar, zo beschreef deze ambtenaar, ook bij hulpverleners zelf is er nogal eens verlegenheid om door die ‘muur van niet-bespreekbaarheid’ heen te komen.
Schaamte, verlegenheid, schuldgevoel, het zijn dit soort zieleroerselen die een belemmering blijken te zijn om schuld-vraagstukken te benoemen. Wat kun je doen om hierover de communicatie toch op gang te brengen? Geopperd werd: misschien moet eerst de nood nog hoger zijn. Maar Schuldhulpmaatje wil juist zo vroeg mogelijk hierover het gesprek aangaan. We hebben aan het einde van de bijeenkomst de afspraak gemaakt deze communicatie uitdaging systematisch samen aanpakken. Ik vind dit een sprekend voorbeeld van een ’trage vraag’.
naam – overleg – gesprek – muur van niet-bespreekbaarheid – schuldvraagstukken – benoemen – communicatie – geopperd – afspraak – sprekend – trage vraag
